Zaznacz stronę

Kluczowe zasady gry w szachy

figury szachowe
nauka gry w szachy
szachy

W poniższym artykule znajdziesz wszystkie zasady, o których musisz wiedzieć przed rozpoczęciem partii szachowej. Zostały one uporządkowane tak, abyś mógł je jak najszybciej przyswoić i rozpocząć grę. Jeśli interesuje Cię jakieś zagadnienie bardziej, możesz w trakcie czytania przejść do sugerowanego przez nas artykułu aby uzupełnić swoją wiedzę.

Zaczynajmy!

szachy zasady gry

1. Jak ustawić szachy?

szachy ustawienie króla

Każdy z graczy posiada na początku tą samą liczbę bierek. Jeśli Twoja szachownica posiada numerację (a-h i 1-8) z ustawieniem bierek nie powinieneś mieć żadnych problemów. Jeśli Twoja deska nie ma oznaczeń zwróć uwagę na to, aby w lewym dolnym rogu znajdowało się ciemne pole.

Gracz białych począwszy od lewej strony (pole a1) ustawia kolejno: wieżę skoczka, gońca, hetmana (królową), króla, gońca, skoczka i wieżę. W drugiej linii stoją pionki.

Jeśli potrzebujesz więcej pomocy zobacz artykuł: Właściwe ustawienie figur na szachownicy

2. Zasady poruszania się bierek

2.1 Wieża – zasady ruchu

Wieża porusza się po linii prostej. Nie może przeskakiwać innych bierek. Po zbiciu zajmuje miejsce zbijanej bierki.

wieża ruchy

Wieża wraz z królem, w określonych warunkach może wykonywać specjalny ruch zwany roszadą.

Możesz dowiedzieć się więcej na temat wieży z artykułu:  wieża w szachach.

2.2 Skoczek – zasady ruchu

Skoczek porusza się tworząc literę „L”. Jako jedyna bierka w grze może przeskakiwać inne bierki

skoczek w szachach

Jeśli dane pole jest zajęte przez bierkę tego samego gracza, zawodnik nie może przemiścić tam swojego skoczka. Zobacz poniżej przykład dozwolonych dla białego gracza ruchów skoczkami.

ruchy skoczkiem szachy

Możesz dowiedzieć się więcej na temat skoczków z artykułu:  skoczek w szachach.

2.3 Goniec – zasady ruchu

Porusza się po przekątnych. Goniec rozpoczynający grę na białym polu zawsze będzie poruszał się po białych polach (tylko i wyłącznie), a goniec rozpoczynający grę na czarnym polu, tylko i wyłącznie po czarnych. Goniec nie może przeskakiwać innych bierek. Jeśli jakąś bierkę zbije, zajmuje jej miejsce.

ruchy gońcem

Możesz dowiedzieć się więcej na temat gońca z artykułu:  goniec w szachach.

2.4 Hetman (Królowa) – zasady ruchu

Jego możliwości ruchu to połączenie wieży oraz gońca. Hetman może się poruszać o dowolną liczbę pól po linii prostej oraz przekątnych. Nie może przeskakiwać innych bierek. Zajmuje miejsce zbitej bierki. Jest najmocniejszą figurą w grze! Zamiana hetmana za jakąkolwiek inną figurę lub pionka jest w większości przypadków nieopłacalna.

ruchy królową

Możesz dowiedzieć się więcej na temat hetmana z artykułu:  hetman w szachach.

2.5 Król – zasady ruchu

Porusza się w każdym możliwym kierunku (podobnie jak hetman), tyle że tylko o jedno pole. Król jest najważniejszą figurą w grze. Nieodwracalna możliwość utraty króla oznacza koniec partii i przegraną. Zapewnienie bezpieczeństwa dla własnego króla jest jedną z podstawowych zasad gry w szachy.

król szachy

Król razem z wieżą może wykonać specjalny ruch nazywany roszadą. Jeśli zbija jakąś bierkę, zajmuje jej miejsce.

Król nie może poruszać się po polach atakowanych przez inne bierki. Jeśli sam jest atakowany od razu należy wykonać jedną z poniższych akcji:

  • zbić atakującą bierkę
  • zasłonić króla
  • przemieścić króla na bezpieczne (nieaatakowane pole).

Możesz dowiedzieć się więcej na temat króla z artykułu:  król w szachach.

2.6 Pionek – zasady ruchu

Pionek jest najsłabszą bierką w grze. Z pozycji startowej może poruszyć się o jedno lub dwa pola.

ruchy pionków w szachach

Pionek zbija na skos i zajmuje miejsce zbitej bierki. W ten sposób zmienia linię, na której się znajduje np. z e na d.

bicie pionkiem

Pion w określonych okolicznościach może wykonać specjalne bicie nazywane biciem w przelocie. Aby je zrobić pionek przeciwnika musi minąć (ruchem o dwa pola z pozycji startowej) pole atakowane przez naszego pionka. Na poniższym schemacie pionki zaznaczone czerwonymi ramkami mogą wykonać bicie w przelocie jeśli pionki oznaczone strzałką wykonają swój ruch o dwa pola.

bicie w przelocie białe i czarne

Jeśli pionek dojdzie do końca szachownicy należy wykonać promocję i zamienić go na dowolną figurę (oprócz króla): hetmana, wieżę, skoczka lub gońca. W ten sposób każdy z graczy może posiadać większą niż początkowa liczbę figur.

Możesz dowiedzieć się więcej na temat pionków z artykułu:  pion w szachach.

3. Zasady zwycięstwa

Celem gry jest osiągnięcie pozycji, w której gracz przeciwnika nie może obronić swojego króla przed zbiciem (nie może go zasłonić, zbić atakującej bierki czy przemieścić króla na bezpieczne dla niego pole). Następuje wtedy szach mat, a partia zostaje zakończona. O tym jak wykonać podstawowe maty dowiesz się z artykułu: Szach mat – 7 sposobów na zakończenie partii.

ruchy króla szachy

4. Zasady remisu

W grze w szachy można wygrać lub przegrać, ale nie sa to jedyne zakończenia partii. Partię szachową można również zremisować. O tym w jaki sposób gra kończy się remisem przeczytasz w artykule: Remis w szachach.

remis w szachach

5. Wideo na temat zasad gry w szachy

Jeśli wolisz bardziej interaktywną formę nauki szachowych zasad polecamy poniższe wideo.

oraz część 2:

6. Podsumowanie zasad

Gratulacje. To już wszystkie podstawowe zasady, które powinieneś znać w trakcie rozgrywania szachowych pojedynków.

Pamiętaj jednak, że sama znajomość zasad nie da Ci zwycięstwa w każdej partii. Jeśli je biegle opanujesz, będziesz gotowy na dalszy rozwój swoich umiejętności. Po zapoznaniu się z powyższym materiałem zachęcamy do dalszego studiowania gry, oglądania szachowych poradników, czytania artykułów np.: Jak grać w szachy żeby wygrać? 5 sprawdzonych porad i oczywiście szachowej praktyki.

Rozpocząłeś właśnie wspaniałą, szachową przygodę. Życzymy w jej trakcie samych sukcesów!

0 komentarzy

Wyślij komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *