Szachy – skuteczna analiza własnych partii – Porady IMa

2. Analiza partii dla początkujących szachistów do 3 kategorii szachowej

Po pierwsze nie powinniśmy korzystać z silnika szachowego (programu szachowego Fritz, Stockfish i innych).

Partię należy samodzielnie wpisać do programu szachowego lub np. skorzystać z Lichess.org – Opracowania. Następnie trzeba skupić się na największych błędach, a nie na szczegółach, które na takim poziomie nie są istotne. Przykładowo sprawdzamy, czy są jakieś podstawki, proste błędy taktyczne, przeoczone posunięcia wypuszczające zdobycie dużej przewagi materialnej, przeoczone ruchy przeciwnika, nasze podstawki. Podczas analizy powinniśmy także sprawdzić czy ruchy, które gramy wiemy, z jakim planem są związane i czy dane otwarcie nam odpowiada, jaką skuteczność mamy oraz czy przypadkiem nie powinniśmy zmienić otwarcia jeśli nie „czujemy pozycji”.

Po określeniu grubych błędów pamiętajmy, aby zapisać nasze pomyłki w czasie analizy. Oczywiście możemy ją zrobić także na prawdziwej szachownicy, a nawet powinniśmy to zrobić!

Więcej korzyści otrzymamy z samodzielnej analizy niż z analizy z silnikiem szachowym.
Pomoc trenera podczas pierwszych analiz jest bardzo przydatna, ale nie jest konieczna jeśli mamy dużo determinacji.

Przykładowa analiza juniorów z rankingiem około 1600:

Dawid (1265) – Antek (1498) [C40]
Chess.com , 2020
[https://lichess.org/@/Darmik]

1.e4 e5 2.Sf3 Gc5

3.Sc3?

Nie gramy tego debiutu! [3.Sxe5! d6 (3…Hf6 4.d4! Gd6 5.Sc4) 4.Sf3 Ge6 5.d4 Białe zajmują centrum. Mamy przewagę piona. 5…Gb6 6.Sc3 Sf6 7.Gd3 0-0 8.0-0 c5 9.d5 Gg4 10.Gf4 We8 11.h3 Gxf3 12.Hxf3 Sbd7 13.Gxd6 Wc8 14.Gb5 c4 15.Gxd7 Hxd7 16.e5 Gd4 17.Wfe1 Gxc3 18.bxc3 Sxd5 19.Hxd5 Hf5 20.Hxb7 Hxc2 21.e6 f6 22.We3 Hf5 23.Wg3 g6 24.Hf7+ Kh8 25.Ge7 Mihalichenko, Vladimir – Tikhiy, Sergey, 1-0, Azov Don Cup, 2010, https://lichess.org/aUwVqrsB] 3…Sf6 4.d3 Zamykamy gonća na f1 i jest on nieaktywny. [4.Sxe5!

Należało zabrać piona na e5. 4…He7 5.d4! Gb4 6.Gd3 d6 7.Sf3 Sxe4 8.0-0 Roszada! 8…Sxc3 9.bxc3 Gxc3 10.Wb1 0-0? 11.Wb3! To jest już bardzo trudna idea oddania gonca na h7. Samodzielnie bardzo ciężko ją odnaleźć. 11…Ga5 12.Gxh7+! Kxh7 13.Sg5+ Kg8 (13…Kg6 14.Wg3 Z atakiem na czarnego króla!) 14.Hh5 Gf5 15.Wh3] 4…Sg4 5.Ge3 [5.d4 exd4 6.Sxd4 Sxf2!

7.Kxf2 Hf6+ 8.Ke3 Sc6 9.Sce2 d5! Biały król jest na środku szachownicy. Pomimo że białę mają figurę więcej pozycja jest bardzo trudna dla białego.] 5…Gxe3 6.fxe3 Sxe3 7.Hd2 Sxf1 8.Wxf1 d5 9.0-0-0 dxe4 10.Sxe4 Gg4 11.Hc3 f6 12.h3 Gxf3 13.Wxf3 Sc6 14.Hb3 f5 15.He6+ Se7 16.Wxf5 Hd5 17.Hxd5 Sxd5 18.Wxe5+ Se7 19.We1 Wd8 20.Sc5 Wd4 21.Wxe7+ Kf8 22.Sd7+ Wxd7 23.Wxd7 Kg8 24.We8# 1-0

3. Analiza partii dla zaawansowanych szachistów

Druga analiza partii już na wyższym poziomie. Tutaj często nie opisujemy już swoich idei słownie, a wykorzystuje analizę zarówno własną jak i programu szachowego.

Mikrut,Dariusz (2345) – Stets, Dimitry (2383) [E84]
XII Festiwal im. J. Dominika Dobczyce (5), 21.07.2004
[Dariusz Mikrut]

1.d4 Sf6 2.c4 g6 3.Sc3 Gg7 4.e4 d6 5.f3 [Wariant Samischa obecnie już nie jest tak popularny jak parę lat temu.]

5…0–0 6.Ge3 Sc6 [Ruch zwolennikiem którego był Gufeld jeden z największych specjalistów Obrony Królewsko – Indyjskiej.]

7.Sge2 Wb8 8.Hd2 a6 9.0–0–0 b5 10.Gh6 e5 [10…Gxh6 11.Hxh6 e5]

11.h4

Bardzo agresywna kontynuacja. [11.Gxg7 Kxg7 12.h4 h5 13.dxe5 Sxe5 14.Sf4~~] 11…bxc4 [11…Sxd4 ? 12.Sxd4 exd4 13.Gxg7 dxc3 14.Hh6 cxb2+ 15.Kb1 bxc4 16.Gxf8 Hxf8 17.Hxf8+ Kxf8 18.Gxc4+/-; 11…exd4 12.Sxd4 Gxh6 13.Hxh6 Sxd4 14.Wxd4 b4 15.Sd5 Sxd5 16.cxd5 z mala przewaga bialych.] 12.Gxg7 Kxg7 13.h5 !? [13.d5 Sa5 14.h5 Kh8~~] 13…Sb4 [13…Kh8 14.d5 Sa5 15.g4 z przewaga bialych; 13…Sxh5 ! 14.g4 a) 14.d5 Sb4-/+ pozycja bialych nie nadaje sie do gry.; b) 14.dxe5 Sxe5 15.Sg3 Sxg3 16.Hh6+ Kf6 17.Hf4+ Kg7 (17…Ke7 18.Hxg3) 18.Hh6+ z wiecznym szachem.; 14…Sb4 15.Kb1 Sd3 16.gxh5 Wxb2+ 17.Hxb2 Sxb2 18.Kxb2~~ z bardzo niejasna pozycja trudna do oceny.] 14.Sg3 exd4 15.Hxd4 Sc6 16.Hd2 Hetman wrca na swoja z gory upatrzona pozycje.Gorsze bylo: [16.Hxc4 Se5 17.Hd4 g5 18.h6+ Kh8 W tej pozycji juz nic nie moze zagrozic czarnemu monarsze.] 16…Ge6 17.Sge2 ! Kluczowy ruch! [17.Sd5 ?! 17…Gxd5 18.exd5 Se5 19.f4 Seg4 20.Gxc4 c5~~] 17…Sxh5 ?! Ryzykowne posuniecie.Teraz biale beda mogly bez przeszkod prowadzic atak po lini h. [17…Hd7 18.g4 Se5 19.Sd4 Kg8 20.Ge2 Wb6 21.Hh6+/-; 17…He8 18.g4 Se5 19.Sd4 z rekompensata za pionka.] 18.g4 Se5 19.Sd4 [19.gxh5 ? 19…Sd3+ 20.Kb1 Hf6 ! 21.Gg2 Wxb2+ 22.Hxb2 Sxb2 23.Kxb2 Hg5 z przewaga czarnych.] 19…Sf6 20.Hh6+ ! [20.g5 Sfd7 ! (20…Sg8 21.f4; 20…Sh5 21.f4 Sg3 22.fxe5 Sxh1 23.Sc6 Hd7 24.Sxb8 Wxb8 25.He3+/-) 21.Sxe6+ fxe6 22.f4 Sf7 23.Hh2 Wh8 24.Gxc4 Sc5~~] 20…Kh8 [20…Kg8 ? 21.Sd5 ! 21…Gxd5 22.g5 We8 (22…Sh5 23.Wxh5 ! 23…gxh5 24.Sf5+-) 23.gxf6 Hxf6 24.Hxh7+ Kf8 25.Hh8+ Hxh8 26.Wxh8+ Ke7 27.Wxe8+ Kxe8 28.exd5+-] 21.Ge2 ! Ciche posuniecie po ktorym ciezko znalesc obrone. 21…Wg8 [21…c5 22.Sxe6 fxe6 23.f4 Sd3+ 24.Gxd3 cxd3 25.e5 dxe5 26.fxe5 Hb6 27.Wd2 Hc7 28.exf6 Wxf6 29.Se4+-] 22.f4 Sexg4 23.Sxe6 ! 23…fxe6 [23…Sxh6 24.Sxd8 Wgxd8 25.Wxh6 Kg7 26.Wh3 We8 27.We3 h5 28.Gxc4+-] 24.Gxg4+-

24…He7 25.Gf3 [25.Ge2] 25…c6 26.Hg5 Wg7 [26…e5 27.f5 gxf5 28.Wxh7+] 27.Wd2 d5 28.We1 ! 28…Hf8 29.exd5 exd5 30.We6 Sd7 31.Wxc6 Sc5 32.Ge2 Wygrana ze Steetsem pozwolila mi na kontrolowanie prowadzenia do ostatniej rundy 🙂 1-0

4. Podsumowanie analizy partii

Podsumowanie:

• analizujemy bez udziału silnika szachowego
• zwracamy uwagę na proste podstawki i motywy taktyczne
• oceniamy pozycje obiektywnie
• zwracamy uwagę na główne idee w wariantach które gramy
• analizuje szczególnie dokładnie przegrane partie lub partie w który było bardzo dużo możliwości
• staramy się poprawić grę aby nie powtarzać tych samych błędów
• Analizy uczymy się od trenera lub od lepszych graczy np. filmy youtube czy też czasopisma szachowe

Artykuł opracował: Dariusz Mikrut (Mistrz Międzynarodowy w szachach)

Autor Serwisu Szachowego Mistrz